تعمیر و نگهداری هواساز
این مقاله در مورد دستورات لازم برای تعمیر و نگهداری انواع هواساز ها می باشد.
دستگاه هواساز نیز مانند دیگر سیستم های تهویه مطبوع کاربرد بالایی برای تأمین آسایش ساکنین ساختمان دارد.
در بیمارستان ها و مراکز درمانی که به صورت شبانه روز فعال می باشند و افراد در آن حضور دارند جهت تولید بار حرارتی مورد نیاز و هوای تازه از دستگاه هواساز استفاده می شود. به دلیل استفاده ی شبانه روزی از دستگاه هواساز تعمیر و نگهداری آن از پارامترهای مهم و قابل توجه می باشد از این رو کارشناسان و سرویس کاران باید با دقت بالا بر اساس برنامه‌ریزی منظم تعمیر و نگهداری سیستم هواساز را انجام دهند.
نگهداری و تعمیر فن هواساز
از مهم ترین اجزای دستگاه هواساز یا هر سیستم هوا دهنده، فن می باشد.
فن شامل اجزایی مانند حلزونی و پره های فن، شفت یا محور، یاتاقان، موتور، تسمه، پولی و فلکه می باشد و برای تعمیر و نگهداری آن باید به نکات زیر توجه کرد.
حلزونی
حرکت آزادانه چرخ فن در داخل حلزونی، می‌بایست به صورت مرتب مورد بازبینی قرار گیرد تا ارتعاش نداشته باشد و در صورت وجود گرد و غبار و رسوبات در بخش داخلی حلزونی می بایست آن را تمیز نمود.
چرخ و پره های فن
در تعمیر و نگهداری این بخش باید به موارد زیر توجه نمود:
- در زمان کارکرد حرکت آزادانه و بدون صدا داشته باشد.
- پیاده کردن مجموعه فن و چرخ با دقت بالا انجام گیرد.
- محل اتصال توپی فن و شفت باید در دوره‌های مشخصی مورد بررسی قرار گیرد.
- پره های فن و چرخ به صورت محکم به یکدیگر اتصال داشته باشند و در صورت لق بودن پره ها و توپی چرخ فن باید در صدد رفع آن برآمد.
شفت یا محور فن
شفت که فن بر روی آن سوار شده است باید کنترل شود زیرا خوردگی و زنگ زدگی آن باعث وارد نمودن خسارات زیادی به دستگاه می شود و در صورت مشاهده هرگونه خوردگی و زنگ زدگی باید شفت تعمیر و تعویض شود.
یاتاقان های فن
شفت از طریق یاتاقان در محل خود نصب می شود و در مقابل اصطحکاک به هرگونه فرسایشی محافظت می گردد.
از مهم ترین قسمت‌های فن می‌توان به یاتاقان ها اشاره کرد از این رو باید از سلامت یاتاقان ها و اتصال آن بر روی شفت و یا داخل محفظه خود اطمینان داشت.
نگهداری و سرویس سطح یاتاقان ها موجب افزایش طول عمر آن می شود از این رو لازم است یاتاقان ها به صورت مستمر بازرسی و گریسکاری شوند.
معمولاً یاتاقان ها در ابتدای فصل بهره برداری از دستگاه هواساز از محل نصب گریس کاری می شوند.
موتور فن
جهت نگهداری موتور فن باید اقدامات زیر را مورد توجه قرار داد:
- موتور به صورت دائم تمیز نگه داشته شود.
- در صورت لزوم بلبرینگ ها گریس کاری شوند.
- از ورود رطوبت و آب به داخل موتور فن جلوگیری گردد.
- با شروع فصل بهره‌برداری از هواساز جعبه تقسیم الکتروموتور فن مورد بررسی قرار گیرد و از شل بودن اتصالات اطمینان حاصل شود.
تسمه
به صورت ماهانه، باید تسمه های فن را بازدید کرد تا در صورت پوسیدگی و پارگی آنها را تعویض نمود.
پس از قرار دادن دوباره تسمه بر روی پولی موتور و فلکه بادبزن باید میزان شل و سفت بودن آن بازدید شود که به این علت در ابتدا طول دامنه محور پولی تا محور فلکه بر حسب میلی متر اندازه گیری شود و در وسط فاصله دو محور نیروی عمود به تسمه اعمال شود.
حد مجاز افت تسمه به میزان یک صدم میلی متر در ازای هر میلی متر طول فاصله دو محور پولی از وضعیت عادی می باشد.
پولی و فلکه
پولی الکتروموتور و فلکه فن و باید در یک امتداد قرار گیرند. پیچ های پولی و فلکه محکم باشند و پولی و فلکه را نباید با ضربات چکش جا زد و برای بیرون آوردن پولی و فلکه باید از دستگاه پولی کش استفاده کرد.
تعمیر و نگهداری کویل های هواساز
جهت نگهداری کویل های هواساز در شرایط مطلوب و رسیدن به انتقال حرارت مناسب، سطوح کویل باید تمیز باشند و در آغاز فصل بهره برداری سطوح کویلها مورد بازرسی قرار گرفته و در صورت نیاز با مواد پاک کننده و یا فشار هوا شستشو شود.
در صورتی که از کویل سرمایی استفاده نشود برای جلوگیری از یخ زدگی آب باید در پایان فصل تابستان آب موجود را تخلیه نمود. تشت زیر کویل سرمایشی باید از گرد و غبار و رسوبات پاک شود سوراخ مجرای تخلیه آب بازرسی شده و در صورت گرفتگی آن را باز نمود تا آب تشت به سهولت از آن خارج شود. همچنین قاب کویل هارا برای جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی باید کنترل نمود.
نگهداری فیلترهای دستگاه هواساز
از نکات مهم در سرویس و نگهداری دستگاه هواساز نگهداری به موقع پیش فیلتر ها و فیلترهای هپا می باشد.
هواساز ها اغلب در محیط‌هایی که به فیلتراسیون هوا نیاز است و تمیزی هوا اهمیت بالایی دارد استفاده می شود. به این دلیل باید فیلترها را در دوره‌های مشخصی مورد بازرسی و تعمیر قرار داد.
از دلایل اهمیت نگهداری فیلترهای هواساز می توان به دو دلیل اشاره کرد که مقاومت بدن بیماران به دلیل بیماری کاهش پیدا کرده است و قرارگیری در محیط آلوده آسیب پذیری آنها را بیشتر می نماید. دیگر این که بیمارستان‌ها و محیط‌های درمانی شامل بخش های مختلفی می شوند که کارکنان هر بخش در معرض آلاینده‌های خاصی هستند و عملکرد درست هواساز می‌تواند سلامت بیماران و پرسنل را فراهم آورد.
در ابتدای فصل راه اندازی باید پیش فیلتر ها را باز نمود و تمامی فیلتر های هواساز را از محل نصب آنها خارج کرد و با تکان دادن و استفاده از آب گرم همراه با مواد شوینده آن را شستشو داد و پس از خشک شدن کامل فیلترها مجددا با دقت بالایی در محل مورد نظر قرار گیرند.
اگر افت فشار ورودی و خروجی محفظه فیلتر های کیسه ای بیش از یک اینچ ستون آب باشند، باید فیلتر را تعویض نمود. در صورتی که دستگاه هواساز قادر به رطوبت زنی باشد هر دو ماه یکبار باید میزان افت فشار ورودی و خروجی محفظه فیلتر های کیسه ای را مورد اندازه‌گیری قرار داد.
بازدید هواساز
دستگاه هواساز به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه بازدید می شود که این بازدید ها و اقدامات آن شامل موارد زیر می گردد.
بازدید روزانه
در بازدید روزانه باید اقدامات زیر را انجام داد:
- کنترل ولتاژ برق
- عملکرد موتور دمپر ها
- کنترل عملکرد شیرهای موتوری
بازدید هفتگی
در بازدید هفتگی باید موارد زیر را مورد بازدید قرار داد
- کنترل میزان آمپر الکتروموتور
- کنترل کشش تسمه های بادبزن
- آچارکشی پیچ های پولی، فلکه و یاتاقان
- اندازه گیری فشار ورودی و خروجی محفظه فیلتر کیسه ای
بازدید ماهانه
در بازدید ماهانه اقدامات زیر انجام می شود.
- گریس کاری یاتاقان ها
- اندازه گیری افت فشار ورودی و خروجی محفظه فیلتر کیسه ای
- تمیز نمودن کویل های سرمایی و گرمایی از از طریق هوای فشرده
- شست و شو و تمیز کردن بادبزن ها به وسیله برس سیمی و هوای فشرده
تعمیرات و بازدید های اساسی دستگاه هواساز
بازدید ها و تعمیرات اصلی دستگاه هواساز به شرح زیر می باشند:
- بازدید و تعویض تسمه ها
- بازدید و کنترل پولی و فلکه
- بازدید یاتاقان، گریسکاری آن و تعویض یاتاقان در صورت لزوم
- شست و شوی سطح فین های کویل با استفاده از مواد شیمیایی
