سیستمهای چیلر و فن کوئل از سیستمهای باسابقهای هستند که در صنعت تهویه مطبوع ایران در حال استفاده میباشند.
هنگام تابستان و نیاز به سرمایش در چیلر یا مینی چیلر آب خنک میشود، آب خنک تولید شده به فن کویل ها که بهعنوان یونیتهای داخلی در هر فضا نصب هستند فرستاده میشود هوای دمیده شده توسط فن از روی کویل عبور میکند و خنک میشود و وارد اتاقها میگردد و در نهایت هوای مطبوع در اتاق خواهیم داشت. در فصل زمستان و در هنگام گرمایش نیز آبگرم تولید شده در موتورخانه وارد فن کویل شده و این بار هوای گرم خروجی فن کویل ها خواهد بود.
مزیت سیستم مینی چیلر نسبت به چیلر مستقل بودن آن میباشد. در سیستم چیلر به علت مرکزی بودن هزینههای برق و گاز مشترک میباشد ولی در سیستم مینی چیلر هر واحد مستقل بوده و جهت گرمایش نیز، نیاز به موتورخانه مرکزی نبوده و با پکیج میتوان گرمایش مورد نیاز را تأمین کرد.
همانطور که از نام دستگاه مینی چیلر هم برمیآید، دستگاه مینی چیلر ازنظر تناژ تبرید، ظرفیت خنک کاری کمتری دارد. مینی چیلر در ظرفیتهای حداکثری ۱۰ تن تبرید ساخته و استفاده میشود و تناژ دستگاههای چیلر بیشتر از ۱۰ تن تبرید میباشد. البته محدودیتی در ساخت مینی چیلرهای با ظرفیت بیشتر از ۱۰ تن تبرید وجود ندارد ولی معمولاً شرکتهای تولیدکننده دستگاههای چیلر، دستگاههای چیلر و مینی چیلر را با ظرفیت حداکثری ۱۰ تن تبرید، تولید و عرضه میکنند.
بزرگترین تفاوت چیلر و مینی چیلر همین ظرفیت و تناژ دستگاه میباشد که سبب استفاده از چیلرها در ساختمانهای بزرگ و متراژ بالا، شده است. درحالیکه استفاده از دستگاه مینی چیلر در ساختمانهای مسکونی، اداری، تجاری و… با متراژ کم رایج است.
همچنین بخوانید: مقایسه داکت اسپلیت با چیلر
در دستگاههای مینی چیلر به علت کم بودن تناژ دستگاه، از کمپرسورهای راندمان بالای اسکرال استفاده میشود. این کمپرسورها علاوه بر راندمان بالا، طول عمر مفید بالایی هم دارند. درحالیکه در دستگاههای چیلر، علاوه بر کمپرسورهای اسکرال، از کمپرسورهای پیستونی، اسکرو و سانتریفیوژی نیز استفاده میشود.
قطعات بهکار رفته در دستگاههای چیلر و مینی چیلر شبیه هم هستند، البته با توجه به اندازه بزرگ چیلر، پمپ آب و منبع انبساط بهصورت جداگانه از پک بستهبندیشده چیلر، قرار میگیرد. درحالیکه پمپ آب و منبع انبساط مینی چیلر درون پک اصلی آن قرار میگیرد.
کندانسور استفاده شده در مینی چیلرها از نوع هوا خنک است و همانطور که قبلاً نیز توضیح داده شده، خنک کاری آب به وسیله فنهای هوایی انجام میشود، درحالیکه کندانسورهای بهکار رفته در دستگاه چیلر میتواند از نوع هوا خنک یا آب خنک باشد. با توجه به اینکه کندانسورهای هوا خنک نیازی به برج خنککن ندارند، دستگاه مینی چیلر به برج خنککن نیازی ندارد.
دو نوع اتصال بین چیلر و یونیت داخلی وجود دارد که خنک کاری درون ساختمان بهوسیله آن تأمین میگردد:
در روش اول، هواساز در پشتبام نصب شده و از خروجی آن به اتاق های مختلف ساختمان کانالکشی کرده و سرمای تولید شده در چیلر را به اتاقهای مختلف ساختمان هدایت میکنند.
در روش دوم، آبخنک خروجی از چیلر، بهوسیله پمپ آب، به دستگاههای فن کویل هدایت میشود. درون دستگاههای فن کویل یک فن هوای اطراف را بر روی لولههای سرد شده (کویل) عبور داده و سبب خنک شدن جریان خروجی از فن کویل میگردد و درنتیجه دمای هوای موجود در اتاق را پایین خواهد آورد.
در سیستمهای مینی چیلر، دستگاه فن کویل به مینی چیلر متصل میشود و معمولاً هدایت آبخنک مینی چیلر بهصورت روش دوم انجام میشود تا نیازی به کانالکشی درون فضای ساختمان نداشته باشد. انتخاب هر یک از روشهای گفتهشده (اتصال به هواساز، اتصال به فن کویل) با نظر طراح و کارفرما ساختمان انجام میپذیرد.
دو روش گفته شده برای خنک کاری فضای ساختمان به این صورت است که آب سرد (در فصول گرم) و یا گرم (در فصول سرد) به هواساز و فن کویل متصل میشود.